Gece Seyri
 

Kıyı Feneri
 
Fener Sembola
 

Sektörlü Fener
(emniletli suyolu ışığı)
 
N.B. Beyaz kağıttan farklı olması için,
beyaz ışık sarı olarak gösterilir.
Karanlıkta bir kıyıya yaklaşırken, genellikle önce 360° tarayan olan benzersiz özellikleri olan  büyük fenerlerden (1) birini görürsünüz. Daha ilerde bunların yerini sektörlü ışık veren daha küçük fenerler alır. Kıyıya daha yaklaşınca, kıyı boyunca tepesi ışıklı sabit veya yüzen işaretlerle karşılaşacaksınız. Bir bölgedeki ışıklar ayırt edilebilmek amacı ile farklı özellikler  taşırlar. Daha sonra bu özellikler tekrar edebilir. 
Dilimli FenerlerSektörlü fenerler belirli yönlerde gerekli görülmediği için veya karanlık olduklarından her zaman görünebilir değildir.Denizaltı kayası veya bir engelin en yüksek noktasının sembolü. Daha yeni haritalarda metre olarak 6,5 veya 6.5 olarak gösterilir. (Bu haritada ki 6,5 metrelik sığlık durgun havada sakin denizde küçük gemilere tehlike oluşturmaz.H D (Harita Derinliği = Chart Datum) seviyesinde su üstü kayaları sembolü. Bu sembol için daima gözünüz açık olmalı, çünkü kaya yüksek suda suyla kaplandığında tehlike oluşturur.                                  

 

 

Sektörlü fenerler tam olarak saptanmış sektörlerde beyaz (B), kırmızı (K) ve yeşil (Y) olarak görünürler. Beyaz tek emniyetli sektördür. Kendinizi tehlikeli sularda olduğunuzu gösteren kırmızı veya yeşil ışıklı sektörlerde bulunduğunuzda, beyaz sektöre dönebilmeniz için harita hangi yöne rota değiştirmeniz gerektiğini gösterir. Gezinti tekneleri ve küçük gemiler genellikle kırmızı ve yeşil sektörlerde seyredebilirler. Haritadan tehlikelerin olduğu yeri bulamazsınız. Kırmızı ve yeşil bölgeler çoğunlukla sakin havalarda küçük tekneler için yeterli derinlikte yerlerdir. Sert hava şartlarında sığ yerlerden geçmek daima risklidir.
Önemli: Beyaz sektörde de tehlike olabilir !
 
Dar kanallarda hassasiyetin gerekli olduğu yerlerde sektörler yerine kılavuz hatları kullanılır.Kılavuz işaretleri, haritada emniyetli seyir yönünü gösteren çizgilerle birlikte belirtilir.Karanlıkla kılavuz ışık işaretleri sabit yada yanıp sönen beyaz, kırmızı veya yeşil ışıklar olarak kullanılır.Standart ışık işaretleri karakterleri farklı olmak ve en uzaktaki en yüksek olmak üzere kullanılabilir.
Rotayı Sancağa çevir!Burada en uzaktaki fener iskelede görünüyor. Bu yüzden rotanı sancağa değiştir. Rotayı İskeleye çevir!Burada en uzaktaki fener sancakta görünüyor. Bu yüzden rotanı iskeleye değiştir. Mükemmel!
Viya böyle!
İskeleye dön!         Viya böyle!Burada en uzaktaki fener sancakta görünüyor. Bu yüzden rotanı iskeleye değiştir.
       
Kılavuz hatları bazen hakiki yön olarak verildiklerinden pusula yapay sapmasını daha evvel bahsettiğimiz gibi kontrol etmek mümkün olur. Kılavuz hattına viyala ve pusuladan rotayı oku. Haritadan bulacağın doğal sapma düzeltmesini uyguladıktan sonra yapay sapmayı hesapla. İki fener veya işaret aynı hat üzerinde değilse hangi yöne dönmelisin?
En uzaktaki fener veya işaret hangi taraftaysa aksi yönüne dümen kır!
 
Önemli! Beyaz bir sektörün kenarlarında olduğunu anlayabilirsiniz. Hangi kenarda olduğuna göre fenerin rengi hafif kırmızı veya yeşile dönebilir. Haritaya bak! Sektörlerin ayrım noktasında olacaksın ve bir mevkii hattın olacak! Fakat hava puslu ise bu hattın hassas olmayacağını aklınızdan çıkarmayın.
Tam karanlıkta A noktasından E noktasındaki marinaya seyir yapıyorsunuz. Önce doğru karakteristiği olan fenere baktığınıza, (iki kez kontrolden sonra) ve fener (1) beyaz sektörünün içinde seyir yapmakta olduğunuzdan emin olun. Önceden fener (2)’yi özelliklerinden dolayı saptamış olacaksınız. Fener 1′in beyaz sektörü içinde seyir yaparken fener 2 sektörlerinin önce kırmızıdan beyaza sonra da beyazdan yeşile döndüğünü gözlemleyeceksiniz. Fener 2′nin bir sonraki beyaz dilimine girdiğinizde 90* iskeleye
Durumun açığa çıkması için bu resimde beyaz sektörler sarı olarak gösterilmiştir.
dönüp bu sektörde güneydoğuya seyredeceksiniz. Bu noktada fener 3′ün karakteristiğini fark etmiş olmanız gerekir. Fener 3 sektörü kırmızıdan beyaza dönüşene kadar (C) Fener 2′nin beyaz sektöründe seyre devam edin. Sonra Fener 3′e doğru güneyinizde giriş fenerlerinizi görünceye kadar devam edeceksiniz (D). Güneye doğru E noktasına doğru gidip Marinaya girin. Bu A’dan E’ye emin seyir yoludur ama başka seçeneklerde vardır! A’dan batı kardinal işareti (F) ye doğru kılavuz ışıklarını tanıyıncaya (4) kadar giderseniz, kılavuz ışıklarına doğru viyalayıp dar boğazından devam ederek Fener 3′ün beyaz sektörüne ulaşırsınız. Fenere beyaz sektör içinde kalıp dikkatlice yaklaşın ve sonrasında marinanın giriş fenerlerini görünceye kadar feneri iskelenizde bırakarak devam edin.
 
ÖzelliklerGrup sönmeli: Sabit ışık parantezde belirtilen kez (belirtilmezse 1 kez)söner. Bu örnekte her on saniyede iki karanlık süremiz vardır. Bir kronometre tutunuz veya 1001, 1002, 1003 …. diye sayınız. Bir kere söndükten sonra tekrarlayıncaya kadar sayınız. 
Grup çakarlı:
Karanlık parantezde belirtilen kez (belirtilmezse 1 kez) ışık çakmalarıyla kesilir. Bu örnekte her sekiz saniyede üç çakmamız vardır.  

 

 
Eşsüreli (Isophase): Iso yunanca eşit anlamına geliyor. Bu örnekte aydınlık ve karanlık süreler eşit ve her 6 saniyede bir tekrarlanıyor. 

   

  

  

  

 

  

 

Daha kolay bir rota (yeşil) batı kardinal işaretine yaklaşıp (F), işaretin batısına geçerek güneye (C) noktasına devam edip, daha evvelce verilmiş olan talimatları takip etmektir. Genellikle bir çok seçenek vardır ancak en emniyetlisi sektörler kullanarak seyretmektir. Yüzen işaretler sürüklenmiş veya başka gemiler tarafından çarpılmış olabilir. Bir fenerin karakteristiği  isminin yanında belirtilir. Örneğin Fener (1) den sonra Oc (2) 10 s 16 m 12M yazar ki, bunların anlamı Oc (2) karakteri, 16m fenerin ışık kaynağının deniz seviyesinden yüksekliği ve 12M’de uygun koşullarda deniz mili olarak fenerin maksimum görünürlüğüdür.
IALA şamandıralama sistemiŞamandıralar için IALA A sistemi çoğu ülkelerde yaygın bir sistemdir. Ancak Kuzey ve Güney Amerika ve Filipinler’de kırmızı ve yeşil dikey şamandıraların (A ya göre) ters anlamı olan IALA B sistemi kullanılır. 

 

Kardinal şamandıralar her iki sistemde aynı anlama gelir ve şamandıra yön ismine doğru emniyetli geçişi işaret eder. Başka bir deyişle bir batı şamandıra veya işaretinin batısından geçiş emniyetlidir. 

Dikey (lateral) şamandıralar bir limana giriş ve çıkış yolunu işaretlemek için kullanılır. Avrupa sularında emniyetli su yolu giriş hattında seyrederken kırmızıyı iskelenizde yeşili de sancağınızda bırakırsınız. Şamandıralama istikametinin tersi  istikamete giderken veya kuzey ve güney Amerika’da ve Filipinler’de (haritanızda belirtildiği gibi) durum bunun tam tersidir. 

Kardinal şamandıraları ve dikey şamandıralar yandaki resimde görüldüğü gibi çok farklı şekillerde olabilir. Öte yandan, renk kodlamaları daima aynıdır. Harita sembolleri ülkeden ülkeye değişebilir. Geceleri tanınması için şamandıralar ışıklı olabilir. Şamandıraların sürüklenebileceğini aklınızdan çıkarmayın. Önemli! Tepe işaretleri çoğunlukla ihmal edilir!A: KUZEY İŞARETİ (Kardinal Şamandırası)
İşaretin kuzeyi en dersin.
İpucu: Tepe işareti yukarıyı/kuzeyi gösterir. Siyah yukarıda=kuzey.
Işık(beyaz): devamlı çabuk/çok çabuk çakar.
Yansıma bantları: 1 mavi + sarı altta
(Kardinal Şamandırası)
İşaretin güneyi en dersin.
İpucu: Tepe işareti aşağı/güneyi gösterir. Siyah aşağıda=güney.
Işık(beyaz): 6 hızlı çakar + 1 uzun çakar her 15 saniyede bir. Veya 6 çok çabuk devamlı çabuk/çok çabuk + 1 uzun her 10 saniyede bir.
İpucu=6 çakar=saat 6=güney
Yansıma bantları: 1 sarı + 1 mavi altta
(Kardinal Şamandırası)
İşaretin doğusu en dersin.
İpucu: Sarı ortada = gündoğumu = doğu.
Işık(beyaz): 3 hızlı çakar her 10 saniyede bir veya 3 çok hızlı çakar beş saniyede bir.
İpucu: 3 çakar=saat 3=doğu
Yansıma bantları: 2 mavi
(Kardinal Şamandırası)
İşaretin batısı en dersin.
İpucu: Siyah ortada = günbatımı = batı.
Işık(beyaz): Her 15 saniyede bir 9 hızlı çakar veya her 10 saniyede bir 9 çok hızlı çakar.
İpucu: 9 çakma=saat 9=batı
Yansıma bantları: 2 sarı
 

 

B: GÜNEY İŞARETİ

C: DOĞU İŞARETİ

D: BATI İŞARETİ

Kardinal Şamandıraları 

 

 

Dikey şamandıralar liman girişlerini ve emniyetli su yollarını işaretlemek için kullanılırlar. Avrupa sularında kanal hattında seyir yaparken kırmızı iskelede ve yeşili sancakta bırakırsınız. (Renkler seyir fenerlerinizle çakışır.)

 

F: İSKELE İŞARETİ

G: SANCAK İŞARETİ

I: İZOLE EDİLMİŞ TEHLİKE
Her yönden açık. Tek bir kaya veya tehlike için kullanılır.
Işıklı Şamandıralar: 2 beyaz grup çakmalı.
Yansıma bandı: 1 mavi + altta 1 kırmızı

H: EMNİYETLİ SU YOLU MERKEZİ
Her yönden açık. Kanalın merkezini işaretlemek veya genel seyir yardımcısı olarak kullanılır.
Işık: 2 beyaz grup sönmeli veya her 10 saniyede bir uzun çakmalı.
Yansıma bantları: 1 kırmızı + altta 1 beyaz

J: ÖZEL
Plajlar ve eğlence merkezleri gibi özel yerleri işaretler.
Işık: Her türlü özellikli sarı.
Yansıma bantları: Sarı

Şamandıralar dibe demirlenir. Küçük tekneler bazen bir şamandıranın ‘yanlış’ tarafından geçebilirler. Çok trafiğin olduğu veya kısıtlı bölgelerde bazı işaretlerin ‘iç tarafları’ndan gitmek akıllıca olabilir.

Daima haritadan derinlikleri kontrol ediniz! 

(dikey şamandıra)
Kanal hattına doğru kırmızı iskele işaretleri, iskele tarafta bırakılır.
Işık: Her türlü karakteristikte kırmızı.
Yansıma bandı: Kırmızı. (dikey şamandıra)
Kanal hattına doğru yeşil sancak işaretleri, sancak tarafta bırakılır.
Işık: Her türlü karakteristikte yeşil.
Yansıma bandı: Yeşil.
 
 

 

 

SEYİR FENERLERİNİ YORUMLAMA

 

 

Aklınızdan çıkarmayın; seyir fenerleri sabittir, çakar değil! (İstisnalardan biri çakar hoverkraft fenerleridir.) Böylece fenerler ve sabit cisimler üzerindeki ışıkların çakarlı olması bir karakter oluşturmak içindir. 

Bir sürü kafa karıştıran fenerle karşılaşacaksınız. Farklı ayırt edin. Hangilerinin gemi olduğunu (hareket eden) ve hangilerinin problem olabileceğini çözümleyin. Su üstündeki hızı belirten borda fenerlerine dikkat edin! Şu kuralları kullanın: sizin sancak tarafınızda (yeşil)yeşil borda feneri görünen ve iskele tarafınızda (kırmızı) kırmızı borda feneri görünen gemiler büyük bir ihtimalle çatışma rotanızda değiller! 

Önce sancak tarafınızdaki kırmızı borda fenerlerine sonra da iskele tarafınızdaki yeşil borda fenerlerine odaklanın. 

Önemli not! Eğer bir geminin hem kırmızı ve hem de yeşil borda fenerlerini aynı anda görüyorsanız, o gemi tam üstünüze geliyor demektir! 

En üstteki örnekte, A neta geçerken (kırmızı kırmızıya), B, C ve D muhtemel tehlikelidir çünkü kırmızıları yeşil tarafınızda, yeşilleri de kırmızı tarafınızdadır. B gemisi silyon fenerleri görülmediğinden sadece yelken açmış bir yelkenli olabilir, öte yandan üst üste iki silyon feneri C’nin yolunuz üstündeki bir römorkör olduğunu gösterir. D gemisi yedeğindedir. Uzak durunuz! 
Bir de balıkçı tekneleriyle çok karşılaşılan, tekne dönüşlerine kendinizi alıştırmalısınız. Sağdaki şekilde görüldüğü gibi iki silyon feneri bunun ipucunu verecektir. 

Tüm gemilerin beyaz bir pupa feneri vardır; tek istisna şekil 57′de görüldüğü gibi ek bir sarı pupa feneri bulunan römorkörlerdir. Bu yüzden sabit bir fener gördüğünüzde bu genellikle ya bir pupa feneri, ya boyu 50 metreden küçük demirde olan bir gemi yada boyu 7 metreden küçük bir teknedir. 

Önemli! Gece uzaklık saptamanın çok zor olduğuna dikkat ediniz; bilhassa üç rengi aynı anda gördüğünüz yelkenli teknelerde! (tümü direk başında) 

Boyu 50 metreden fazla olan motorlu gemilerin yol alırken önceki arkadakinden aşağıda iki  silyon feneri göstermesi istenir. Önemli! 50 metreden küçük gemiler mecburiyet olmasa da iki silyon bulundurabilir. 

Römorkörler biri diğerinin üstünde iki silyon feneri göstermek zorundadır. Yedeklemesi 200 metreden fazlaysa üst üste üç silyon feneri göstermesi gerekir. 

20 metreden küçük tekneler kombine seyir fenerlerini direkte veya pruvada kırmızı/yeşil olarak yada direğin tepesinde üç renk olarak takabilirler. 

Seyir kararlarınızı etkileyeceği için gemilerde kullanılan farklı seyir fenerlerini bilmek ve karanlıkta gördüğünüz ışıkları nasıl tanımlayacağınız önemlidir.
 
 

 

 

 

Çeşitli gemilerin seyir fenerleri ( * uzunluk 50 metreden az, ** uzunluk 20 metreden az)
 
 

Motorlu gemi, 50 metreden büyük.
 
 

Motorla seyreden gemi*
(burada yelkenli)
 

Yelkenli** sancaktan ve tam karşıdan görüntü 

Su çekimi nedeniyle manevrası kısıtlı gemi
 
 

Manevra kabiliyeti azalmış
gemi
 

Kumanda altında olmayan gemi 

Trolde yapmayan balıkçı teknesi
 
 

Karaya oturmuş gemi 

Trol yapan balıkçı
teknesi
 

Manevra halinde kılavuz botu
 
 

200 metreden az yedek çeken römorkör
 

Kıçtan görünen yedekleme.
Römorkördeki ilave pupa feneri sarıdır.
 

Demirli gemi, uzunluk 20 metreden fazla.
 
 

Demirli Tekne* 

Sualtı operasyonu yapan tekne.
Yeşil ışığın olduğu taraftan geçilmelidir.
 

  

www.ahmetuysal.com sitesinden alıntıdır…